Khu tưởng niệm nạn nhân COVID-19 ở TP HCM: Điểm tựa cho người ở lại, lời nhắc nhở cho tương lai

Với các y – bác sĩ tuyến đầu, đài tưởng niệm nạn nhân COVID-19 không chỉ để tưởng nhớ mất mát mà còn là một điểm tựa tinh thần cho người ở lại.

Tôn vinh tinh thần đoàn kết, khắc ghi sự hy sinh

PGS-TS-BS Lê Đình Thanh, Giám đốc Bệnh viện Thống Nhất (TP HCM), nhận định tượng đài tưởng niệm nạn nhân COVID-19 là nơi tưởng nhớ những người đã qua đời, đồng thời tôn vinh tinh thần đoàn kết toàn dân.

Mục đích của việc xây dựng đài tưởng niệm không phải để gợi lại nỗi đau đã qua. Trên hết, đây là một hành động mang ý nghĩa nhân văn sâu sắc, là không gian văn hóa – lịch sử để toàn xã hội cùng tưởng nhớ những người đã ra đi, một lời khẳng định trân trọng rằng sự hy sinh của họ không bao giờ bị lãng quên.

Song hành với sự tưởng nhớ thiêng liêng đó, công trình này còn mang một sứ mệnh quan trọng là tôn vinh và khắc ghi tinh thần đoàn kết toàn dân. Đây chính là giá trị cốt lõi, là sức mạnh tinh thần vô song đã giúp chúng ta đứng vững và vượt qua mọi khó khăn, thử thách.

Tinh thần đoàn kết vĩ đại đó cần được thể hiện một cách cụ thể, trang trọng, đặc biệt là qua việc ghi nhận xứng đáng công lao to lớn của ngành y tế cùng các tổ chức xã hội. Họ chính là những lực lượng ở tuyến đầu, đã cống hiến, dấn thân và hy sinh thầm lặng vì sự an toàn của cộng đồng.

Công trình này không chỉ là sự tri ân quá khứ mà còn mang tầm vóc của một bài học lịch sử sâu sắc hướng tới tương lai. Nó là lời nhắc nhở thường trực để chúng ta rút kinh nghiệm trong công tác phòng chống dịch bệnh và ứng phó các thảm họa.

Từ những bài học đó, đài tưởng niệm sẽ trở thành nơi bồi đắp, phát huy mạnh mẽ tinh thần yêu nước và lòng nhân ái, tiếp thêm sức mạnh tinh thần cho toàn dân tộc trong công cuộc xây dựng và phát triển đất nước.

Trong khi đó, ThS-BS Cao Xuân Minh, Giám đốc Phòng khám Đa khoa Ngọc Minh, cho biết ông từng đề xuất TP HCM nên có một nơi tưởng niệm ngay khi đại dịch đi qua. Theo ông, đây là nơi để những người ra đi được tri ân và người ở lại có chỗ gửi gắm nỗi niềm.

“Có những đứa trẻ bỗng mồ côi cha mẹ, có người mất vợ, mất chồng, mất cả gia đình. Nỗi đau của người ở lại còn dài lâu hơn cả sự ra đi. Người mất coi như xong, còn người sống mang trong mình tổn thương khi chẳng thể tiễn biệt người thân trọn vẹn. Nhiều người chỉ kịp nhận về một bình tro cốt… Tang thương ấy khiến chúng ta nhận ra giá trị sự sống và bình an” – BS Minh nói.

BS Minh bày tỏ tượng đài không cần hoành tráng, mà chỉ cần một góc nhỏ bình yên, nơi mọi người có thể lắng lại, tưởng niệm cùng nhau, nhắc nhớ tình thương, trách nhiệm và hướng thiện.

Lời nhắc nhở từ tuyến đầu

Là một trong những bác sĩ tham gia công tác phòng chống đại dịch COVID-19, BS Nguyễn Viết Thịnh, Phó Giám đốc Thường trực Bệnh viện Dã chiến số 1 (huyện Bình Chánh cũ), cho rằng chủ trương xây dựng đài tưởng niệm các nạn nhân COVID-19 là một quyết định giàu tính nhân văn. Đây không đơn thuần là một công trình kiến trúc mà còn là điểm tựa tinh thần, một sự ghi nhận cần thiết và thiêng liêng cho những gì thành phố đã trải qua.

Theo BS Thịnh, đài tưởng niệm, trước hết, là nơi để chúng ta cùng nhau tưởng nhớ. Chúng ta không chỉ tưởng nhớ những con số thống kê vô hồn, mà tưởng nhớ từng sinh mạng, từng người cha, người mẹ, người đồng nghiệp, người hàng xóm đã không thể đi tiếp cùng chúng ta. Đó là sự thật đau thương và là vết sẹo chung mà đại dịch COVID-19 để lại.

BS Thịnh gợi mở: “Chúng ta, đặc biệt là những y – bác sĩ tuyến đầu, đã chứng kiến quá nhiều cuộc chia ly trong im lặng, quá nhiều nỗ lực níu kéo sự sống bất thành sau những lớp bảo hộ ngột ngạt. Vì vậy, nơi này sẽ là không gian để nỗi đau chung được chính thức thừa nhận, xoa dịu và những người đã khuất được an ủi trong một ký ức tập thể. Hơn cả một nơi tưởng niệm, đây còn là một lời cảnh tỉnh thiết thực và nghiêm khắc. Công trình nhắc nhở người dân về ý thức tự bảo vệ sức khỏe bản thân và cộng đồng, về giá trị của sự đoàn kết và về việc không bao giờ được chủ quan trước dịch bệnh”. Đối với riêng đội ngũ y tế, những người đã ở tâm dịch, cũng theo BS Thịnh, công trình này như một lời tri ân những hy sinh thầm lặng, song cũng là bài học về tinh thần trách nhiệm, về thiên chức của người thầy thuốc khi đối mặt những thử thách khốc liệt nhất. “Chúng ta đã thề bảo vệ sự sống và đài tưởng niệm này củng cố thêm lời thề đó. Đài tưởng niệm không chỉ thuộc về quá khứ. Nó là biểu tượng cho sức sống mãnh liệt, cho tình người và là di sản để thế hệ mai sau phải luôn trân trọng sự sống và chuẩn bị kỹ càng hơn cho bất kỳ thử thách nào” – BS Thịnh nhắn nhủ.

Cùng quan điểm, chị T.T.B.T, từng tham gia công tác phòng chống dịch tại Trung tâm Y tế khu vực Bình Tân cũ và hiện là nhân viên y tế Bệnh viện Đa khoa Bình Chánh, cũng cho rằng tượng đài là nơi để tưởng niệm và gửi gắm thông điệp cho cộng đồng.

Về ý nghĩa, chị T. cho rằng đây còn là cột mốc đánh dấu sự đồng lòng của cả nước vượt qua đại dịch, thể hiện tình yêu thương và sự giúp đỡ lẫn nhau giữa người dân và nhân viên y tế.

Chị T. đề nghị việc xây dựng cần đi đôi với bảo tồn không gian xanh. Chị đề xuất đài tưởng niệm nên có quy mô vừa phải, nhỏ gọn, tránh bê-tông hóa quá mức. “Nên chừa lại khuôn viên cây xanh, chừa “lá phổi” cho thành phố, để người dân dễ lui tới, vừa tưởng niệm, viếng vừa có không gian thư giãn, tận hưởng thiên nhiên” – chị T. góp ý.