Tự dùng kháng sinh trị viêm họng gây hại thế nào?

Trả lời:

Thuốc kháng sinh ức chế sự phát triển và sinh sản của vi khuẩn, dùng để chống nhiễm trùng do vi khuẩn gây ra, không điều trị các bệnh do virus.

Vi khuẩn sau khi xâm nhập vào cơ thể sẽ sinh sôi, phát triển. Cơ thể phản ứng lại bằng cách kích hoạt hệ thống miễn dịch tiêu diệt vi khuẩn. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, do số lượng vi khuẩn nhiều, phát triển quá nhanh hoặc phức tạp khiến hệ miễn dịch không thể loại bỏ hết. Lúc này, bác sĩ chỉ định người bệnh dùng thuốc kháng sinh để hỗ trợ loại bỏ tác nhân gây hại, nhất là trường hợp nhiễm trùng nghiêm trọng. Thuốc cũng dự phòng ngăn ngừa vi khuẩn hình thành, lây lan khi người bệnh gặp tổn thương hoặc cần can thiệp phẫu thuật.

Người bệnh cần dùng thuốc theo chỉ định của bác sĩ, sau khi được khám trực tiếp. Nếu uống không đủ liều, đủ thời gian, không đúng bệnh hoặc lạm dụng, dùng đi dùng lại quá mức, vi khuẩn yếu sẽ bị diệt trước, những vi khuẩn mạnh hơn sẽ sống sót và thích nghi. Chúng sẽ biến đổi gene để chống lại loại thuốc, gây kháng thuốc.

Kháng kháng sinh là tình trạng vi khuẩn không còn nhạy với thuốc điều trị. Lúc này, thuốc kháng sinh thông thường không còn tác dụng. Người bệnh phải dùng kháng sinh liều mạnh hơn, thuốc thế hệ mới, thời gian điều trị lâu, tốn kém chi phí, tăng nguy cơ tác dụng phụ. Hơn nữa, vi khuẩn kháng thuốc có thể lây lan trong cộng đồng, làm gia tăng gánh nặng y tế.

Dấu hiệu kháng thuốc gồm dùng kháng sinh lâu nhưng không khỏi hẳn, phải uống thuốc lâu, liều cao hơn, triệu chứng không cải thiện sau 48-72 giờ dùng thuốc. Kháng sinh đồ là xét nghiệm giúp xác định loại kháng sinh nào có tác dụng hiệu quả nhất đối với vi khuẩn gây bệnh. Nếu kết quả kháng sinh đồ cho thấy vi khuẩn kháng nhiều loại kháng sinh có thể đã xảy ra tình trạng kháng thuốc.

Bạn chưa nói rõ dùng thuốc kháng sinh cụ thể ra sao nên chưa thể kết luận chính xác. Bạn không nên tự ý dùng kháng sinh mỗi khi viêm mũi họng. Không phải lúc nào viêm mũi họng cũng cần kháng sinh vì đa số trường hợp là do virus, cơ thể có thể tự khỏi với chăm sóc đúng cách. Nếu triệu chứng kéo dài, bạn nên đi khám để được bác sĩ đánh giá mức độ bệnh, chỉ định đúng thuốc và theo dõi sát sao, tránh lạm dụng kháng sinh gây hại lâu dài.

Để phòng kháng kháng sinh, mỗi người nên dùng thuốc khi có chỉ định của bác sĩ, uống đúng loại, đúng liều, đủ thời gian, không tự ý mua kháng sinh, không dùng thuốc kháng sinh được kê đơn cho người khác, tái khám đúng hẹn nếu triệu chứng không giảm.

ThS.BS.CKI Trương Tấn Phát
Trưởng Đơn vị Tai Mũi Họng
Phòng khám Đa khoa Tâm Anh Quận 7